Het blijft een bijzonder fenomeen die Neil Young. Twaalf jaar geleden verscheen het eerste deel in wat de lijvige serie Archives zou gaan worden. Een prachtige box met unieke songs en dito beelden. Jaren lang werden we lekker gemaakt met de komst van het tweede deel, want de periode die dit deel beslaat (1972-1976) is wellicht zijn meest creatieve en kwalitatief hoogstaande periode. Groot was de verontwaardiging toen in 2020 ineens de release van deel II werd aangekondigd en dat voor een astronomisch bedrag alleen te bestellen was via Youngs eigen site. Die deluxe editie is al lang uitverkocht en we kunnen ons verheugen op deze uitgave die gewoon in de winkels te koop is. Dit keer zonder beeld, want deel II bestaat alleen uit cd’s en daarvan zijn er ook al drie los uitgebracht. Gelukkig bieden de overige zeven schijven zoveel moois dat zelfs de grootste scepticus zal juichen over de inhoud. Disc 1 Everybody’s Alone heeft de nodige outtakes van het livealbum Time Fades Away, Disc 2 is het eerder uitgebrachte Tuscaloosa concert, Disc 3 heeft het album Tonight’s The Night met een enkele outtake, Disc 4 is het bijbehorende Roxy concert en disc 5 staat vooral in het teken van On The Beach. Het hoogtepunt van deze box is de zesde schijf The Old Homestead. Vrijwel alle songs op deze schijf zijn niet eerder uitgebracht of in een radicaal andere versie te horen. Hier horen we Young voornamelijk akoestisch werk brengen en krijgt de legendarische gitaareruptie Pushed It Over The End eindelijk een officiële release. Werkelijk een hoogtepunt uit het oeuvre van Young. Disc 7 is het onvolprezen Homegrown album, disc 8 Dume en disc 9 Look Out For My Love behandelen de periode rond Zuma waar nieuwe Crazy Horse gitarist Frank Sampredo een belangrijke rol gaat vervullen. Beide schijven hebben een schat aan niet eerder uitgegeven werk. De laatste schijf in deze box is een liveconcert met Crazy Horse uit 1976 in de Budokan, Japan. Wie alles van Young verzameld krijgt middels deze box een slordige zestig onbekende songs of versies te horen en daar zit menig pareltje tussen. Alleen dat al maakte het wachten meer dan goed.
Tekst Mania Bert Dijkman